Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2014

«Αχ, λαδόκαμπος», «Αχλαδό-καμπος» ή «Ακλαδόκαμπος»;

1254113
του Γιώργου Νικολόπουλου
Η ετυμολογία της λέξης «Αχλαδόκαμπος» έχει απασχολήσει ακόμη και γλωσσολόγους. Υπάρχουν τουλάχιστον 7 εκδοχές για την προέλευσή της...
Σε διάλεξη που είχε κάνει το 1986 στο "Δαναό" o διευθυντής του Ιστορικού Λεξικού της Ακαδημίας Αθηνών Δικαίος Βαγιακάκος, επί ένα τέταρτο περίπου αναφέρθηκε σε αυτό το θέμα.
Το συμπέρασμά του, το ευκόλως εννοούμενο: "Πρόκειται περί κάμπου κατάφυτου από αχλαδιές, όπως μαρτυρούν και αι σήμερον υπάρχουσαι πολλαί γκορτσιές (αγριαχλαδιές)".
Η άποψή του όμως δεν φαίνεται να έχει πολλούς φανατικούς υποστηρικτές.
Σύμφωνα με τον Αχλαδοκαμπίτη στην καταγωγή θεολόγο – φιλόλογο Ιωάννη Αναγνωστόπουλο οι έξι από τις επτά εκδοχές είναι "αστείες". Μπορεί το δεύτερο συνθετικό της λέξης να είναι το "κάμπος", στο πρώτο όμως διαφωνεί. Πρόκειται για τη λέξη "άκλαδος", επειδή στην περιοχή δεν υπήρχαν δέντρα και κατ' επέκταση κλαδιά. Με τον καιρό, το "κάπα" έγινε "χι" και το χωριό δεν ονομαζόταν πλέον "Ακλαδόκαμπος".
"Αχ, λαδόκαμπος"
Μια άλλη άποψη, που την έχουν ασπαστεί πολλοί, έχει να κάνει με ένα περιστατικό επί Τουρκοκρατίας: Κάποτε, πέρασε από εκεί ένας Τούρκος αξιωματικός με το ασκέρι του. Αγναντεύοντας από ψηλά το οροπέδιο αναφώνησε "Αχ, λαδόκαμπος που είναι αυτός ο τόπος"...
Άλλοι λένε πως το "Αχ, λαδόκαμπος" δεν το είπε ο Τούρκος αλλά γυναίκες του χωριού, που έβλεπαν τις ελιές να καίγονται από τουρκική επιδρομή: "Αχ, λαδόκαμπος που καίγεται" φώναξαν τρομαγμένες.
Μια άλλη "ομάδα" (μάλλον για μειοψηφία πρόκειται) επιμένει πως το όνομα δόθηκε επειδή έχει το σχήμα αχλαδιού.
Μονοψήφια είναι και τα ποσοστά αυτών που υποστηρίζουν ότι το όνομα οφείλεται στη μία και μόνο αχλαδιά που υπήρχε στον κάμπο.
Γιατί όμως να λέγεται έτσι και όχι "Γκορτσόκαμπος" καθώς είναι γεμάτος αγριοαχλαδιές (γκορτσιές); Κάποιοι πιστεύουν ότι η ονομασία δόθηκε κατ' ευφημισμόν (ξύδι – γλυκάδι κλπ).
Αλλού
Στην υπόλοιπη Ελλάδα (Αττική, Λακωνία, Αρκαδία, Βοιωτία, Καλάβρυτα κ.α.) υπάρχουν τοπωνύμια, που όλα σημαίνουν κάμπο με αχλαδιές.
Είναι χαρακτηριστικό πως ξένοι περιηγητές και χαρτογράφοι του 19ου αιώνα γράφουν το χωριό με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, όπως είχε επισημάνει ο Δικαίος Βαγιακάκος: Aglado – Campos, Ahlado – Campo, Aglado – Lampo, Achlado – kampos, Achladokampos, Aklado – Kampos, ακόμη και Akladho – Kampo.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου