Το ιερό του Απόλλωνος Μαλεάτα στην Επίδαυρο, ξανά στο φως μετά από 2000 χρόνια

Το ιερό του Απόλλωνος Μαλεάτα στην Επίδαυρο, ξανά στο φως μετά από 2000 χρόνια

Πάνω στο Κυνόρτιο όρος, στα ανατολικά του διάσημου Ασκληπιείου της Επιδαύρου αποκαλύφθηκε το ιερό του Απόλλωνος Μαλεάτα. Το ιερό του Απόλλωνος αναφέρεται από τον Παυσανία…«…ὄρη δέ ἐστιν ὑπὲρ τὸ ἄλσος τό τε Τίτθιον καὶ ἕτερον ὀνομαζόμενον Κυνόρτιον, Μαλεάτου δὲ Ἀπόλλωνος ἱερὸν ἐν αὐτῷ.τοῦτο μὲν δὴ τῶν ἀρχαίων: τὰ δὲ ἄλλα ὅσα περὶ τὸ ἱερὸν τοῦ Μαλεάτου καὶ ἔλυτρον κρήνης, ἐς ὃ τὸ ὕδωρ συλλέγεταί σφισι τὸ ἐκ τοῦ θεοῦ, Ἀντωνῖνος καὶ ταῦτα Ἐπιδαυρίοις ἐποίησεν» (ΙΙ, 27, 7), …μετά την περιγραφή του Ασκληπιείου στην Επίδαυρο, ενώ σημαντικές πληροφορίες αντλούμε από μια επιγραφή που σώζει το ποίημα του Ισύλλου, το οποίο αποτελεί ύμνο στον Απόλλωνα και χρονολογείται στον 3ο αιώνα π.Χ:

 

Ἴσυλλος Σωκράτευς Ἐπιδαύριος ἀνέθηκε
Ἀπόλλωνι Μαλεάτᾳ καὶ Ἀσκλαπιῷ.
Iδᾶμος εἰς ἀριστοκρατίαν ἄνδρας αἰ προάγοι καλῶς,
αὐτὸς ἰσχυρότερος· ὀρθοῦται γὰρ ἐξ ἀνδραγαθίας.
αἰ δέ τις καλῶς προαχθεὶς θιγγάνοι πονηρίας
πάλιν ἐπαγκρούων, κολάζων δᾶμος ἀσφαλέστερος.
τάνδε τὰν γνώμαν τόκ’ ἦχον καὶ ἔλεγον καὶ νῦν λέγω.
εὐξάμαν ἀνγράψεν, αἴ κ’ εἰς τάνδε τὰν γνώμαν πέτη
ὁ νόμος ἁμίν, ὃν ἐπέδειξα· ἔγεντο δ’ οὐκ ἄνευ θεον.

Τις πρώτες ανασκαφικές έρευνες στο ιερό ανέλαβε ο Π.Καββαδίας το 1896, ο οποίος όμως επιφυλάχθηκε για την συνέχιση της έρευνας μετά την ολοκλήρωση της ανασκαφής στο ιερό του Ασκληπιού (Καββαδίας 1900, 178).

Μετά από αρκετά χρόνια ο Ι.Παπαδημητρίου συνέχισε την ανασκαφή και δημοσίευσε τα αποτελέσματά της στα Πρακτικά τῆς ἐν Ἀθήναις Ἀρχαιολογικής Ἐταιρείας των ετών 1948 – 1951, καθώς και στο Bulletin de Correspondance Hellénique του 1949.

Η ολοκλήρωση της αρχαιολογικής έρευνας στο ιερό έγινε από τον Λαμπρινουδάκη από το 1974 έως το 1996, ο οποίος ανέλαβε και την τελική δημοσίευση (Η έρευνα στον ναό περατώθηκε το 1978).

Ο ναός που αποκαλύφθηκε εδράζεται σε διβαθμιδωτή κρηπίδα και σώζεται στο επίπεδο της ευθυντηρίας.Ο στυλοβάτης έχει 13,785 μ. μήκος και 7,65μ. πλάτος. Βρίσκεται πάνω στον άξονα Ανατολής – Δύσης με την είσοδό του στα ανατολικά, η οποία τονίζεται από την παρουσία μιας ράμπας. Πρόκειται για ένα πρόστυλο εξάστυλο ναό με τέσσερις κίονες εν παραστάσει (εντοπίστηκε η θεμελίωση των δυο μεσαίων εσωτερικών κιόνων) στον ανατολικό τοίχο του σηκού, χωρίς πτερό.
Αποτελείται από σηκό και άδυτο, το οποίο έχει 2,50 μ. μήκος και 6,30 μ. πλάτος. Ανάμεσα στους τέσσερις κίονες του ανατολικού τοίχου του σηκού υπήρχαν κιγκλιδώματα που έφραζαν την είσοδο, δημιουργώντας την εντύπωση ενός ρηχού πρόναου.

Η έρευνα στον ναό συνεχίστηκε σε βάθος, οπότε διαπιστώθηκε η παρουσία ενός παλαιότερου ναού, που είχε την ίδια κάτοψη. Κάτω από το θεμέλιο του εγκάρσιου τοίχου που χωρίζει το άδυτο από τον σηκό εντοπίστηκε αρχαιότερος εγκάρσιος τοίχος, που διαχώριζε προφανώς το άδυτο από τον σηκό του προηγούμενου ναού.

Στη θεμελίωση του ναού της παλαιότερης φάσης βρέθηκαν όστρακα που ορίζουν ένα χρονολογικό πλαίσιο μέσα στον 6ο αιώνα π.Χ.

Ο ναός,που είναι σήμερα ορατός, χρονολογείται γύρω στο 380 π.Χ, ενώ ίχνη φωτιάς σε όλη την επιφάνειά του μαρτυρούν τον τρόπο καταστροφής του μέσα στον 1ο αιώνα π.Χ. Μάλιστα υποστηρίχθηκε πως υπαίτιοι για την καταστροφή του ήταν Κίλικες πειρατές κατά τη διάρκεια των Μιθριδατικών πολέμων. Επομένως ο ναός κάηκε γύρω στο 80 π.Χ.

ΠΗΓΗ (Σελ: 52-53)

http://argolikeseidiseis.blogspot.gr