Από το Βαρουφάκερ στο 3ο και φαρμακερό!

• 
• 

Λεπτομέρειες

 

Δημοσιεύτηκε στις 19 Ιουλίου 2015

του Γεωργίου Κόνδη

Πίκρα, απαισιοδοξία, ήττα, πανωλεθρία, κατάθλιψη, προδοσία, εξαθλίωση, σιχαμάρα, ξεσηκωμός, πούλημα, αντίδραση, κοροϊδία, αντίσταση, γελοιοποίηση, αναμέτρηση και δεκάδες άλλες λέξεις πολλές χυδαίες, που μπλέκονται σε προτάσεις και προσπαθούν να δώσουν νοήματα σε έναν λαβωμένο ψυχισμό που μέχρι πριν κλάσματα μικρά του χρόνου, βίωνε την ανάταση της αντίστασης κατά των οικονομικών δολοφόνων, των ναζί, της συμμορίας δανειστών και άλλες πολλές πάλι λέξεις. Είναι αλήθεια πως κανείς από εκείνους που στήριξαν άδολα την προσπάθεια για μια αριστερή απάντηση στην κρίση δεν αισθάνεται καλά με την κατάληξη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Δεν είναι και λίγο να έχεις νωπή ακόμα «την εκτέλεση της τρόικας» από τον Βαρουφάκερ (έτσι τον ονόμαζαν τις ημέρες της μεγάλης ανάτασης) και ξαφνικά να νιώθεις στο απόσπασμα και πάλι εσύ! Ούτε είναι αμελητέο να έχεις την αίσθηση πως δείχνεις το μεγάλο δρόμο και ξαφνικά να είσαι υποχρεωμένος να κρύβεσαι στα σοκάκια. Σ' αυτά βοήθησε η συνέντευξη του Πρωθυπουργού που δεν μας φώτισε σε τίποτα, αλλά μας μπέρδεψε ακόμη περισσότερο. Ποια δραματική αλλαγή έγινε στο ελάχιστο διάστημα ανάμεσα στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και στην σύνοδο κορυφής; Πότε κατάφερε να καταλάβει ο Αλέξης Τσίπρας και το επιτελείο του ποιους είχε απέναντί του και ποια πολιτική εξέφραζαν; Πως ξαφνικά ο κ. Βαρουφάκης ανακαλύπτει πως ο Σόιμπλε θέλει να μας ξεκάνει (11-7-2015) και πως ξαφνικά προέκυψε το δίλλημα συμφωνία ή άτακτη χρεοκοπία;

Στα ερωτήματα αυτά και σε δεκάδες άλλα, ο Πρωθυπουργός απάντησε με όρους συναισθήματος, όπως ακριβώς και οι πολίτες με εκατοντάδες λέξεις προσπαθούν να εξηγήσουν τα συναισθήματα που τους δημιουργεί η απρόσμενη αλλαγή που οδήγησε στο 3ο και φαρμακερό μνημόνιο. Κι όμως θα μπορούσαμε μετά από τόσα και τόσα να κάναμε μια πρώτη προσπάθεια για να κατανοήσουμε αυτό που ακριβώς συνέβη. Γιατί δεν αναλύθηκαν από τους επιτελείς τα δεδομένα του πεδίου της σύγκρουσης; Ποια προετοιμασία είχε γίνει στο βασικό σενάριο και ποια εναλλακτικά είχαν επιλεγεί; Ποιοι στόχοι είχαν τεθεί, ποιοι ήταν άμεσης προτεραιότητας και ποιοι προκρίθηκαν σε τελευταίο στάδιο; Για όλα αυτά ίσως να μη μάθουμε βασικές λεπτομέρειες παρά μετά από πολλά χρόνια. Θα είναι όμως θέματα κριτικής τις επόμενες εβδομάδες, αυτά και πολλά άλλα, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Θα περιγραφούν δε με αρκετές λεπτομέρειες ώστε να γίνει κατανοητό πως το «3ο και φαρμακερό» δεν έφτασε ξαφνικά αλλά ήταν αποτέλεσμα του γενικότερου παρασιτισμού και της παρακμής που ευδοκιμούν στη χώρα.

Το φορτίο του 3ου μνημονίου είναι πολύ βαρύ. Οι απλουστευτικές ματιές όμως δεν βοηθούν καθόλου στην κατανόηση και στα βήματα που μπορούν και πρέπει να γίνουν για να το κάνουν ελαφρύτερο. Ίσως όταν η αρνητική συναισθηματική φόρτιση όλων κατακάτσει, τότε να δοθεί η ευκαιρία για ένα σοβαρό δημόσιο διάλογο σχετικά με τα υπέρ και τα κατά. Είναι αλήθεια βέβαια πως και να θέλεις ν'αγιάσεις... σου έρχεται ένας Χαϊκάλης και μια Αναγνωστοπούλου και σου χαλάνε όλη την καλή διάθεση. Όμως και αυτό θα πρέπει κάποτε να αποτελέσει θέμα σοβαρού διαλόγου. Είναι τυχαία η «φτώχεια» στελεχών σε όλους τους πολιτικούς σχηματισμούς; Και να φταίει μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ για την υπουργοποίηση του Χαϊκάλη όταν δεκαετίες τώρα δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα εκλεγόμενους και υπουργοποιήσιμους μπασκετμπολίστες, αρσιβαρίστες, τραγουδιάρες, αποτυχημένους ηθοποιούς και πολλούς άλλους... επώνυμους και αναγνωρίσιμους; Όσοι ασκούνται στο ευγενές σπορ της κριτικής και του δημόσιου κουτσομπολιού ας κοιταχτούνε λίγο στον καθρέπτη. Ίσως και να κάνει καλό!

Παρά λοιπόν το βαρύ φορτίο, της νέας συμφωνίας και τα πολλά άλλα προβλήματα που σημάδεψαν την αρχή της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχουν και σημαντικά βήματα πολιτικής και οικονομικής διαφοροποίησης από την προηγούμενη πολιτική κατάσταση. Το πρώτο και αδιαμφισβήτητο αφορά στη διαχείριση του χρέους που για πρώτη φορά όχι απλά μπαίνει στους στόχους των κύκλων της Ε.Ε, αλλά θεωρείται και το βασικό ζήτημα που χρειάζεται άμεση επίλυση. Και θα γίνει! Το δεύτερο επίσης αδιαμφισβήτητο στοιχείο αφορά στις ρωγμές του γαλλογερμανικού άξονα και τις αντίστοιχες ομαδοποιήσεις που προκάλεσε. Δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη η σημασία τους στην σταδιακή διαφοροποίηση των σχέσεων κυριαρχίας στην Ευρώπη. Αν αύριο το πολιτικό σκηνικό αλλάξει σε διάφορες χώρες ιδιαίτερα του νότου, το παιχνίδι θα αρχίσει να αλλάζει, σταδιακά αλλά σταθερά, ρυθμό και προσανατολισμό. Το τρίτο στοιχείο αφορά στις βαθιές αλλαγές που συντελούνται στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό και που θα ενταθούν τους επόμενους μήνες. Ίσως αυτό να είναι και το τέλος της μεταπολίτευσης. Είναι σίγουρο πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι πια αυτός που ήταν και οι αλλαγές θα είναι το ίδιο σημαντικές και στα υπόλοιπα κόμματα. Διακινδυνεύω την πρόβλεψη πως στο τέλος αυτής της διαδικασίας θα έχει επιτευχθεί ένα σημαντικό πλέγμα αλλαγών για την ολοκλήρωση του αστικού κράτους στη χώρα. Αν αυτό συμβεί, θα πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά παράδοξα της μεταπολεμικής μας ιστορίας: ένα κόμμα της Αριστεράς να προωθεί τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για την ισχυροποίηση του αστικού κράτους!

Στο οικονομικό επίπεδο επίσης, τα αποτελέσματα δεν είναι αμελητέα παρά το βαρύ φορτίο του 3ου μνημονίου. Τα ποσά που θα «πέσουν» στη χώρα θα αποτελέσουν μια εξαιρετική ευκαιρία για αναπτυξιακές πολιτικές. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα θελήσει και αν θα μπορέσει η κυβέρνηση να ανατρέψει κατεστημένες λογικές κρατικοδίαιτων ομάδων και αν θα αναπτύξει άμεσα και δυναμικά μια νέα σχέση με τον κόσμο της εργασίας. Αν θα θελήσει να ξηλώσει πραγματικά το κομματικό κράτος. Αν ουσιαστικά θα επιλέξει να επενδύσει σε τομείς όπως η εκπαίδευση και έρευνα. Επομένως, το στοίχημα είναι τεράστιο και δεν είναι μόνο οικονομικό. Η πολιτική και κοινωνική του διάσταση είναι επίσης σημαντική. Όσοι θεωρούν πως είναι μια μεγάλη ευκαιρία για να αποτινάξουμε την «Ελληνική Ιδιαιτερότητα» από πάνω μας, θα σκεφτούν σοβαρά πως αξίζει τον κόπο να πιέσουμε και να βοηθήσουμε σε ριζικές αλλαγές των διοικητικών, πολιτικών και οικονομικών δομών της χώρας ακόμη κι αν το κοινωνικό κόστος φαίνεται να είναι σημαντικό. Στην αντίθετη περίπτωση, δεν χωράει αμφιβολία, το κόστος θα είναι τρομακτικό. Θέλω να πιστεύω πως στο τέλος αυτής της πορείας δεν θα υπάρχει θέση για υπουργικές αστειότητες, όπως σήμερα, μετά από τόσο χρόνο και κόπο χαμένο, δεν έχουμε πια ανάγκη από Βαρουφάκερς.

Φωτογραφία: Νικηφόρος Λύτρας, Η αναμονή, 1895-1900.

http://argolika.gr/