Έργα τέχνης - μνημεία ματαιοδοξίας στο νεκροταφείο Ναυπλίου (φωτογραφίες)
- Λεπτομέρειες
- Δημοσιεύτηκε στις 03 Αυγούστου 2015http://argolika.gr/
Φωτογραφίες: Κατερίνα Σταματοπούλου – Κείμενο: Γιώργος Νικολόπουλος
Το Κοιμητήριο του Ναυπλίου είναι σίγουρα από τα πιο αξιοπρόσεκτα στην Ελλάδα. Θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως το «Μικρό Πρώτο Νεκροταφείο» σε αντιστοιχία με αυτό της Αθήνας... Δεκάδες αγάλματα, προτομές, γλυπτά κοσμούν τους τάφους του.
Μια πόλη αρχοντική, γεμάτη νεοκλασικά κτίρια δεν θα μπορούσε να μην έχει ένα εξίσου αρχοντικό κοιμητήριο που κοσμείται με έργα τέχνης. Κάποιος το είχε χαρακτηρίσει κάποτε «μακάβρια γκαλερί»...
«Γιατί άραγε το νεκροταφείο του Ναυπλίου να έχει διακοσμηθεί με έργα γλυπτικής και όχι αυτό του Άργους;» ίσως αναρωτηθούν κάποιοι. Η απάντηση είναι απλή: Ας μην ξεχνάμε πως τ' Ανάπλι ήταν κάποτε η πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους, πόλη με ανεπτυγμένο βιοτικό επίπεδο, χρήμα, πολιτισμικό επίπεδο. Σε τίποτα δεν θύμιζε το αγροτικό ή εμπορικό Άργος.
Τα περισσότερα από τα «καλλιτεχνικά μνημεία», δημιουργήθηκαν τον 19ο αιώνα και ανήκουν σε οικογένειες πλούσιων αποθανόντων. Μεταξύ αυτών, ο τάφος του Νικολάου Γ. Ιατρού, του Βασιλείου και της Ελένης Κοκκίνου (1897), του Ιωάννου Σωτηρόπουλου (1896), του Βονιφάτιου Βοναφίν (1898), του Αθανασίου Τερζάκη (1880), του ποιητή Αντώνη Λεκόπουλου - Αναπλιώτη (1951), του Δημητρίου Κ. Μανουσάκη.
Για πολλά χρόνια, ακόμη και ο μαρμάρινος σταυρός ήταν γνώρισμα των πλούσιων οικογενειών. Όπως επισημαίνει ο ιστοριοδίφης Κώστας Δανούσης σε έκδοση των «Ναυπλιακών Αναλέκτων»: "Οι απλοί, ταπεινοί σήμερα, μαρμάρινοι σταυροί για αρκετές δεκαετίες θα αποτελούσαν προνόμιο των εύρωστων μόνον οικονομικά στρωμάτων. Οι ξεχωριστοί θα μπορέσουν να απαθανατίσουν το όνομά τους σε μνημεία περισσότερο περίτεχνα και τις μορφές τους σε προτομές ή ανάγλυφα, ενώ οι ολίγοι θα καλύψουν τη χθόνια ύπαρξή τους σε έργα σύνθετα και ογκώδη".
Οι δημιουργοί είναι κυρίως Τηνιακοί (οι πλέον φημισμένοι σμιλευτές του μαρμάρου) αλλά και Αθηναίοι γλύπτες. Κάποιοι ανήκουν στους κορυφαίους του χώρου. Μεταξύ των γλυπτών είναι ο Νικόλαος Βιτάλης, ο Ιωάννης Βιτσάρης, ο Δημήτριος Κολιός, ο Λυρίτης, ο Μαλακατές, ο Μπονάνος.
Σε κάποια μνημεία το όνομα του καλλιτέχνη μαρμαροτεχνίτη απουσιάζει. Ο Κώστας Δανούσης αναφέρει: "Πολλά έργα, ανυπόγραφα και ενυπόγραφα, αποδίδονται σε λαϊκούς τεχνίτες. Στις αρχές ο λαϊκός τεχνίτης δεν έχει συνείδηση της δημιουργίας του ή την απαιτούμενη τουλάχιστον έπαρση για να σημαδέψει στο μάρμαρο (και το χρόνο) το όνομά του.
Ακόμη, όμως και τότε αφήνει στα άτεχνα έστω ανάγλυφα των πρώτων επιτύμβιων πλακών κομμάτι από την ψυχή του. Αξίζει να παρακολουθήσει κανείς το λαϊκό μάστορα, που προσπαθεί να παντρέψει το νεοκλασικό στυλ με τα μοτίβα, τα οποία του 'χε προσφέρει απλόχερα η παράδοση. Πέρα από την εξέλιξη της λαϊκής ή υψηλής γλυπτικής, το νεκροταφείο μάς προσφέρει πλούσιο ιστορικό, λαογραφικό και φιλολογικό υλικό".
Ακόμη, όμως και τότε αφήνει στα άτεχνα έστω ανάγλυφα των πρώτων επιτύμβιων πλακών κομμάτι από την ψυχή του. Αξίζει να παρακολουθήσει κανείς το λαϊκό μάστορα, που προσπαθεί να παντρέψει το νεοκλασικό στυλ με τα μοτίβα, τα οποία του 'χε προσφέρει απλόχερα η παράδοση. Πέρα από την εξέλιξη της λαϊκής ή υψηλής γλυπτικής, το νεκροταφείο μάς προσφέρει πλούσιο ιστορικό, λαογραφικό και φιλολογικό υλικό".
http://argolika.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου