Με μεγαλοπρέπεια γιορτάστηκε σήμερα, απ’ την Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας,η Μνήμη του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Στην ομόνυμη ι. Μονή στο Κολικόντασι τελέστηκε Συνοδική Θεία Λειτουργία προεξάχοντος του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ. κ. Αναστασίου και μετεχόντων όλων των μελών της Ι Συνόδου: των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Βερατίου κ. Ιγνατίου, Κορυτσάς κ. Ιωάννη, Αργυροκάστρου κ. Δημητρίου καθώς και των Θεοφλεστάτων Επισκόπων: Απολλωνίας κ. Νικολάου, Κρούγιας κ. Αντωνίου, Αμαντείας κ. Ναθαναήλ και Βύλλιδος κ. Αστίου μαζί και πολλοι ιερείς και διακόνοι. Εκατοντάδες Ορθόδοξοι πιστοί και όχι μόνο, κυρίως απ’ την περιοχή του Φίερι αλλά και ευρύτερα απ’ την Αλβανία και προσκυνητές απ’ την Ελλάδα γέμησαν τόσο το Καθολικό της Μονής όσο και τον ευρύτερο χώρο μετέχοντας στην όλη λατρευτική ατμόσφαιρα της ημέρας.
Για το πρόσωπο και το πνευματικό έργο του εορταζόμενου Αγίου Κοσμά μίλησε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Απολλωνίας κ. Νικόλαος.
Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος στο λόγο του αναφέρθηκε ειδικά στις ιστορικές συνθήκες υπό τις οποίες ο Άγιος Κοσμάς ανέπτυξε την ιεραποστολική του δράση, συνέπεια της οποίας ήταν η αναχαίτηση του κύματος μαζικών εξισλαμισμών και η διάσωση της Ορθοδοξίας στα μέρη αυτά, μια όμορφη πραγματικότητα για την οποία οι σημερινοί Χριστιανοί τόσα οφείλουν στον Άγιο.
Τις τελευταίες ημέρες υπήρξαν δημοσιεύματα στον αλβανικό τύπο από ψεύτοιστορικούς και διαστρεβλωτές αναλυτές που έφτασαν να αποκαλούν τον Άγιο Κοσμά «διάβολο» και «αντιαλβανό», επιχειρώντας όπως είπε ο Αρχιεπίσκοπος να «απαγχονίσουν με χάρτινες αγχόνες και πάλι τον Άγιο». Εμπνέονται από αθεϊστικά κίνητρα και θέλουν να συνεχίσουν να κρατούν ακόμη υπόδουλους τους Ορθοδόξους.
Οι καιροί αυτοί όμως έχουν περάσει και όταν προσβάλουν τους Αγίους της Εκκλησίας μας, ή όταν θέλουν να υποδείξουν τον τρόπο με τον οποίο οι Ορθόδοξοι θα τους τιμούν το μόνο που μπορούν να κατορθώσουν είναι να διαταράξουν την ανεκτικότητα κα τη διαθρησκευτική συμβίωση, μια πραγματικότητα απ’ τα ελλάχιστα που έχει με κάυχημα να παρουσιάζει η Αλβανία στη σημερινή ευρωπαϊκή οικογένεια. Ο Άγιος Κοσμάς ήταν όχι απλά ένας αφοσιωμένος Ορθόδοξος κληρικός και φωτισμένος ιεραπόστολος, ήταν και ένας παράγοντας προόδου και επιδίωκε για τα δεδομένα της εποχής του την κοινωνική χειραφέτηση. Παρότρυνε τους πιστούς Ορθοδόξους στην εκμάθηση της Ελληνικής όχι ως ένδειξη εθνικισμού ή προσπάθεια εξελληνισμού, αλλά ως μέσο για να γνωρίσουν την αλήθεια του Ευαγγελίου και τα μυστήρια της Εκκλησίας. Την εποχή εκείνη ακόμη στην αλβανική δεν είχε τίποτε γραπτό ή που να είχε μεταφραστεί, ενώ ακόμη και το ι. Ευαγγέλιο μεταφράστηκε αρκετές δεκαετίες αργότερα. Με το κήρυγμα του συνήγειρε τα πλήθη που τον άκουγαν σε όλη τη γεωγραφία της σημερινής Αλβανίας, ενώ αγαπήθηκε και για όλο του το φιλοπρόοδο και φιλεκπαιδευτικό έργο.
ΣυγκινημένοςοΜακαριώτατοςΑρχιεπίσκοποςΑναστάσιοςμίλησεγιατηνεπίσκεψηπουείχετιςτελευταίεςμέρεςστο σημείο του δι' απαγχονισμού μαρτυρίου του Αγίου Κοσμά (στο Κολικόντασι βρέθηκε και ενταφιάστηκε το Λείψανο του Αγίου Κοσμά, τρεις μέρες μετά την εκτέλεση του).Πρόκειται για το χωριό Μούγιαλι, δίπλα στον ποταμό Αψώ (Σέμαν) στη νότια ακτή του, και στη θέση του μαρτυρίου υπάρχει και πάλι ένα δέντρο όπως εκείνο της αγχόνης.
