Στη Σμύρνη, την κοσμοπολίτικη πολιτεία των 6.000.000 κατοίκων, η μικρή παροικία των Ελλήνων γνωρίζει μια απρόσμενη άνθηση. Μετά από δεκαετίες ένας ορθόδοξος ιερέας έχει εγκατασταθεί μόνιμα στην πόλη, ο πρώτος από την καταστροφή του 1922.
Στον ναό της Αγίας Φωτεινής τελούνται πλέον τακτικά λειτουργίες δίνοντας τέλος στην εποχή όπου οι λιγοστοί Ελληνες της Σμύρνης παρακολουθούσαν το εκκλησίασμα μόνο μέσα από το σήμα της ΕΡΤ.
Τώρα η ορθόδοξη κοινότητα απέκτησε επίσημη οντότητα και αναπτύσσει πολιτιστικές δράσεις, ενώ εμπλουτίστηκε με νέες αφίξεις λόγω της οικονομικής κρίσης. «Αισθάνομαι ότι υπηρετώ μια μεγάλη, πολύ σπουδαία και βαριά αποστολή. Είμαι ιερέας του Οικουμενικού Πατριαρχείου σε μια πόλη με 6 εκατομμύρια κατοίκους, ενώ εμείς είμαστε μόνο 200 και ταυτόχρονα είμαι ο παπάς της Ελλάδας στη Σμύρνη. Δεν είναι απλό πράγμα, είναι κάτι συγκινητικό, ιστορικό. Ομως πρέπει κανείς να βάζει στην άκρη τα συναισθήματα που συχνά μας μπερδεύουν και να προχωρήσει. Εδώ ήρθα με έναν στόχο, έναν σκοπό: την ανασυγκρότηση της ρωμαίικης ορθόδοξης κοινότητας και τη συνέχιση της παρουσίας των Ρωμιών στη Μικρά Ασία», λέει ο πατέρας Κύριλλος στον ναό της Αγίας Φωτεινής.
Είναι ο πρώτος ορθόδοξος ιερέας ο οποίος εγκαταστάθηκε και λειτουργεί μόνιμα στη Σμύρνη μετά την καταστροφή του 1922. Στη Συνθήκη της Λωζάνης δεν αναγνωρίστηκε η ελληνική μειονότητα της Σμύρνης και κατά συνέπεια δεν υπήρχε ούτε κοινότητα, ούτε σχολείο, ούτε ενορία και εκκλησία.
«Μετά την καταστροφή είχαν απομείνει λιγοστοί Ελληνες, μερικοί ανακατεύτηκαν με τους Φραγκολεβαντίνους και άλλοι πήγαν στην Πόλη, στην Ίμβρο και στην Τένεδο για να γυρίσουν μετά από χρόνια. Βεβαίως δεν υπήρχε εκκλησία. Ερχόμουν από το 1990 περιστασιακά. Δεν υπήρξε ποτέ σταθερός ιερέας μέχρι τον Αύγουστο του 2013, όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος μου εμπιστεύθηκε μόνιμα τη θέση».
Η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής ήταν ένας παλαιός ολλανδικός ναός και μετά τα Σεπτεμβριανά η τότε ελληνική κυβέρνηση ζήτησε να ενοικιάσει τον ναό για 99 χρόνια, το 1981 έγινε ανακαίνιση και μετατράπηκε σε ορθόδοξη εκκλησία που λειτουργούσε Χριστούγεννα και Πάσχα. Οι Ρωμιοί της Σμύρνης όλα αυτά τα χρόνια κράτησαν ό,τι μπορούσαν. Σήμερα όλοι μαζί, παλαιοί και νεώτεροι που ήρθαν την περίοδο της κρίσης, στην ορθόδοξη κοινότητα ανέρχονται περίπου σε 200 άτομα μαζί με ομόδοξους Ρώσους, Ουκρανούς κ.ά. που ζουν εδώ.
«Το πρώτο μέλημά μου ήταν να τους αναζητήσω, να τους μαζέψω, να δεθούμε και να δημιουργήσουμε έναν ρωμαίικο πυρήνα στη Σμύρνη. Κομβικό σημείο για την εξέλιξη των Ελλήνων της Σμύρνης ήταν όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης κατόρθωσε να κερδίσει την ανοχή του τουρκικού κράτους για να δημιουργηθεί ξανά η ρωμαίικη ορθόδοξη κοινότητα, με επίσημη μορφή και αιρετό συμβούλιο. Ο ίδιος ο κ. Βαρθολομαίος επισκέφθηκε πέρυσι στις 6 Φεβρουαρίου τη Σμύρνη και τέλεσε λειτουργία στην εκκλησία του Αγίου Βουκόλου», λέει ο π. Κύριλλος.
«Αν και η ρωμαίικη κοινότητα αποτελείται από μια χούφτα άτομα, έχουμε αξιόλογους ανθρώπους, καλλιτέχνες, μουσικούς, διευθυντές επιχειρήσεων αλλά και επιχειρηματίες. Υπάρχουν ορισμένοι που ήρθαν εδώ τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης και δραστηριοποιήθηκαν επαγγελματικά. Ακόμα μερικοί είναι καθηγητές και διδάσκουν στα αγγλόφωνα πανεπιστήμια που λειτουργούν στην πόλη και φοιτητές που κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές. Η έλευση των νέων προσώπων για τους παλαιότερους είναι συγκινητική, ανανεωτική και παρήγορη. Η δράση της εκκλησίας όμως περνά τα στενά όρια της γειτονιάς. Σε γειτονικά χωριά ανακαινίζονται εκκλησίες και γίνονται περιοδικές λειτουργίες ενώ αξιοσημείωτο είναι το πνεύμα συνεργασίας με δημάρχους και τις τοπικές αρχές της περιοχής.
Στην υποδοχή του Πατριάρχη η φιλαρμονική παιάνισε τον εθνικό ύμνο της Ελλάδας, ενώ τη Μεγάλη Παρασκευή η λιτανεία του Επιταφίου διέσχισε δρόμους της Σμύρνης, πράγματα αδιανόητα σε παλαιότερες εποχές», καταλήγει ο π. Κύριλλος.
Στην καρδιά της Σμύρνης στέκει και το ιστορικό κτίριο του Ελληνικού Προξενείου με τη διαδικασία αναστήλωσής του να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα από τα λίγα που διεσώθησαν κατά τη Μικρασιατική καταστροφή. Αποτελεί κληροδότημα Έλληνα εμπόρου και από το 1955 στέγαζε τις προξενικές αρχές, έως το 2003, όταν εκκενώθηκε λόγω καθίζησης.
Γιώργος Αποστολίδης
http://anastasiosds.blogspot.gr/
